Al programa, inauguracion d’un monument a qualques mètres de la frontièra en preséncia de las autoritats francesas e espanhòlas, conferéncias istoricas e animacions.

Lo tractat de “Lias e Patzerias” del Plan d’Arrem foguèt signat lo 22 d’abril de 1513, en plen periòde de conflicte entre Espanha e França, per restablir localament la patz e la collaboracion entre las valadas vesinas de la Val d’Aran: Ribagorça e Benasc (Aragon), Conca de Tremp (Catalonha), Coserans (Arièja), Comenge (Garona Nauta), e Val de Aran.

Aquel tractat fa partida dels elements fondators d’una identitat pirenenca e representa un dels fondaments de l’Euròpa actuala. Tanh los dreches de passatges, lo partatge, los pasturatges e l’aiga. Es totjorn aplicat.

Aquela jornada commemorativa es organizada per l’ofici de torisme de las Valadas de Sent Biat, amb la participacion de nombrosas personas fisicas e moralas dels dos costats de la frontièra.
Serà seguit d’una emission especiala sus Ràdio Val Pireneos lo diluns 22 d’abril (http://www.rvpfm.net/)
Programas complets seràn lèu difonduts sus www.lesvalleesdesaintbeat.fr

_________________

Extrach del tractat redigit en occitan dins la siá varianta gascona, aranesa:

…Item. es Estat articulat entre la ditas partides/ quen temps de guerre lous habitants de tous/ lous pais dessus dicts tant d’un estrem/ que dautre pouiran conversar y communicar ensemble/ et fer les feits de marchandises comme dit/ es dessus, lous uns dap lous autres ainsin/ Comme sy ero bonne pats, Et pouiran anar/ sous de la part de France et deus pais dessus/ dits en las terres deu Rey dAragon…/

…Pareillement, que deu reaume d’Aragon/ compreses en la presente surceance Et/ capitulacion pouiran anar franquemen et/ quitemen entre Sarrancoly per toutes/ las valees doueieil louron, larboust, luchon/ et frontignes entre a la ciutat Sainct lize/ Ville de Sainctgirons viscontat de Couserans/ Et per toute la castelanie de Castillonnes…/