Lo 13 de julh foguèt l’escasença de celebrar una annada de mai, lo Tribut ancestral de las Tres Vacas a la Pèira-Sant-Martin, just sus la linha de frontièira numèro 262, al còl d’Ermaz a 1.721 m d’altitud.
Per aquel acte, las autoritats localas de Baretons (Bearn, França) e de Roncal (Navarra, Espanha) celebran la patz signada entre las doas valadas aprèp de conflictes de pasturatges, que data de 1375. Pendent l’acte celebrat sens interrupcion dempuèi aquela data, un acòrdi que solucionèt los litigis ligats a l’expleitacion dels pasturatges e de las sorsas es ratificat. Lo Tribut es l’apòrt en natura (tres vacas) que los elevaires del val de Baretons devon pagar a lors vesins frontalièrs d’Isaba, Garda, Urzainqui e Uztárroz, totes situats dins lo val de Roncal, pel drech d’utilisar lors passatges. Los caps de bestial liurats devon èsser sens tacas e aver los meteisses "cornatge, pelatge e denticion".
Just abans la remesa de las bèstias, los conses de las valadas de Roncal e Baretons, parats dels vestits tradicionals de la zòna, renovelan l’engatjament de patz que botèt fin a las disputas.
Aquela annada, lo maissant temps e la pluèja escuresinèron ièr la ceremonia tradicionala a laquala assistèron la presidenta del Governament de Navarra, Yolanda Barcina, e la conselhièira pel Desvolopament Rural, l’Industria, l’Emplec e l’Environament, Lourdes Goicoechea.
En genièr de 2011, lo Governament de Navarra la declarèt Ben d’Interès Cultural Immaterial e Fèsta d’Interès Toristic de Navarra.
